Η φιλόλογος του Εκπαιδευτικού Ομίλου "Πράξη και Πρόοδος", Τζωρτζάκη Ελένη, αναπτύσσει τον προβληματισμό της σχετικά με τη σημασία του να είσαι δάσκαλος και πως ορίζεται αυτό τελικά.

Μεσούντος του θέρους ανοίγω ξανά την ίδια πόρτα κι αντικρίζω τα μάτια τους. Μάτια χαμογελαστά και νέα, όχι πολύ πιο νέα απ’ τα δικά μου. Βρίσκονται εδώ και περιμένουν από ‘μένα να τους διδάξω το μάθημα της έκθεσης. Η ίδια αγωνία με καταβάλλει κι οι ίδιες σκέψεις περνούν και φέτος απ’ το μυαλό μου. Μπορώ να ανταποκριθώ στις προσδοκίες τους; Τι είναι ακριβώς αυτό που περιμένουν από μένα; Μα κυρίως τι σημαίνει διδάσκω και ποιος μπορεί να κατέχει άξια τον τίτλο του δασκάλου; Όσα βιβλία κι αν διάβασα, σ’ όσα λεξικά κι αν έψαξα, όσους κι αν έχω ρωτήσει ως τώρα, σαφή απάντηση δεν πήρα. Δεν πήρα ξεκάθαρη απάντηση, μάλλον, γιατί δάσκαλος σημαίνει τόσα πολλά που είναι δύσκολο το εύρος αυτής της λέξης να χωρέσει σε έναν σύντομο ορισμό.

Κατέληξα πως δάσκαλος θα πει, αφού έχεις αποκτήσει τη γνώση, να τη μεταδίδεις σε ανθρώπους που είναι έτοιμοι να τη δεχτούν, κι αν αυτοί που έχεις μπροστά σου δεν είναι έτοιμοι να τη φιλοξενήσουν, τότε στις αρμοδιότητες σου προστίθεται η προετοιμασία τους. Θα πει να διαμορφώνεις κατάλληλα το μαθησιακό περιβάλλον και να προσαρμόζεις το προς μάθηση υλικό στις ιδιαιτερότητες του μαθητή. Όπως ο Freire αναφέρει, δάσκαλος είναι «αυτός που ζει την πράξη της απόκτησης της γνώσης μαζί με τους μαθητές του […] ως πληροφορημένο υποκείμενο που βρίσκεται πρόσωπο με πρόσωπο με άλλα πληροφορημένα υποκείμενα». Να βοηθάς τον μαθητή να αναπτύσσει την κριτική του ικανότητα, να καλλιεργείς την ερευνητική του διάθεση σαν τον Σωκράτη, ώστε με την καθοδήγησή σου να σκέφτεται, να αναζητά και να ανακαλύπτει μόνος του την αλήθεια. Θα πει, επίσης, να τον παρακινείς να καλλιεργήσει ολόπλευρα τον χαρακτήρα του, να του μεταλαμπαδεύεις αξίες και ιδανικά, να συνδράμεις στη διαμόρφωση μιας υγιούς προσωπικότητας. Τόσα κι άλλα τόσα για ‘μενα σημαίνει δάσκαλος.

Σαν τη μέλισσα αυτός ο εργάτης είναι αναγκαίος, γιατί καλείται να επικονιάσει με στοργή κι αγάπη τα άνθη της κοινωνίας μας, να τα βοηθήσει τον ήλιο να δουν και ν’ ανθίσουν, για να γεμίσουν μυρωδιές και χρώματα τον κόσμο μας. Κάθε χρόνο αναρωτιέμαι. Έχω τη δύναμη να επιτελώ αυτό το δύσκολο έργο; Αξίζω άραγε να λέγομαι δάσκαλος;